Jak postępować w przypadku ugryzienia kleszcza?

Ugryzienie przez kleszcza to zdarzenie, które może się przytrafić każdemu z nas podczas letnich spacerów po lesie, w parku czy nawet na przydomowym trawniku. Choć samo ugryzienie nie jest zwykle groźne, to jednak związane z nim zagrożenia, takie jak borelioza czy odkleszczowe zapalenie mózgu, mogą być powodem niepokoju. Właśnie dlatego warto wiedzieć, jak postępować w przypadku tego typu zdarzenia.

Sprawdzenie ciała po powrocie z pleneru

Kleszcze to małe pajęczaki o owalnym kształcie, które żywią się krwią swoich żywicieli. Przypominają one nieco płaskie pajączki o barwie czarnej lub ciemnobrązowej. Ich rozmiar zazwyczaj nie przekracza kilkunastu milimetrów chociaż niektóre ich postaci (tzw. nimfy) mogą mieć mniej niż 0,5 mm, średnio osiągając 1 mm. Wbita nimfa kleszcza ma wielkość ziarenka maku lub główki od szpilki. Kiedy kleszcze są najedzone, nabierają charakterystycznego, kulistego kształtu. Bytują najczęściej w lasach, zaroślach i na łąkach. Coraz częściej spotyka się je w parkach i przydomowych ogródkach. Po powrocie z każdego spaceru warto więc dokładnie sprawdzić całe ciało pod kątem obecności kleszczy. Zwróć szczególną uwagę na zgięcia kończyn, pachwiny czy okolice uszu. Jeśli zauważysz kleszcza na ciele, nie wpadaj od razu w panikę – istnieje kilka sprawdzonych metod na jego usunięcie.

Usunięcie kleszcza i dezynfekcja miejsca ugryzienia

Usunięcie kleszcza powinno odbyć się jak najszybciej po jego zauważeniu. Najprostszą i najbardziej skuteczną metodą jest użycie pęsety lub specjalnego urządzenia do usuwania kleszczy, które można nabyć w aptekach. Chwyć pajęczaka jak najbliżej skóry żywiciela i delikatnie, ale pewnie oraz zdecydowanie wyjmij go w jednym kierunku. Unikaj gwałtownych ruchów, które mogą sprawić, że w skórze pozostanie głowa pasożyta. Kleszcza nie można smarować żadnymi drażniącymi substancjami, gdyż może to spowodować uwolnienie toksyn z jego ciała. Po usunięciu kleszcza warto zdezynfekować miejsce ugryzienia za pomocą preparatów odkażających. Jeśli na ciele pojawi się rumień, może być konieczna konsultacja lekarska.

Badania diagnostyczne

Jeśli w miejscu ugryzienia przez kleszcza wystąpi rumień należy natychmiast skonsultować się z lekarzem. W przypadku podejrzeń o zakażenie boreliozą warto też wykonać specjalistyczne badanie krwi, które pozwala na wykrycie przeciwciał przeciwko bakteriom Borrelia burgdorferi, odpowiedzialnym za tę chorobę (badania powinno się wykonać nie wcześniej niż po upływie 2-3 tygodni od ugryzienia). W przypadku otrzymania wyników badań wskazujących na potencjalne zakażenie boreliozą lub jeśli wystąpią niepokojące objawy, niezwłocznie skonsultuj się z lekarzem.

Profilaktyka przede wszystkim

Choroby takie jak borelioza czy odkleszczowe zapalenie mózgu diagnozowane są coraz częściej. Aby uchronić się przed nimi, warto zastanowić się, jak uniknąć bezpośredniego kontaktu z kleszczami podczas codziennych aktywności na łonie natury. Pierwszym, kluczowym elementem w zapobieganiu ugryzieniom tych pajęczaków jest odpowiednia profilaktyka. Przed planowanym wyjściem na łono natury warto zaopatrzyć się w specjalistyczne środki odstraszające owady i kleszcze. Takie repelenty najlepiej będzie rozpylić zarówno na skórę, jak i na odzież. Trzeba też pamiętać o odpowiedniej odzieży zakładanej na leśne wędrówki. Nawet w czasie upałów najlepiej będzie ubrać długie spodnie, bluzę z długim rękawem i nakrycie głowy. Jeśli to możliwe, dobrze jest również sprawdzić miejsca docelowe pod kątem występowania kleszczy oraz innych zagrożeń.

Podsumowując, sprawdzenie ciała po powrocie ze spaceru, szybkie i prawidłowe usunięcie kleszcza oraz ewentualne badania i konsultacje lekarskie są kluczowe dla uniknięcia poważnych skutków chorób odkleszczowych. Ogromne znaczenie ma również profilaktyka, w tym stosowanie repelentów oraz zakładanie odpowiedniej odzieży na czas plenerowych aktywności. Dzięki temu można znacznie zmniejszyć ryzyko związane z ugryzieniem przez kleszcza i zachować zdrowie.