Pasożyty pakiet 2 (Dientamoeba fragilis, Blastocystis hominis)

Badanie molekularne (Real-Time PCR) charakteryzujące się wysoką czułością i specyficznością, wykrywające materiał genetyczny (DNA) pasożytów:

• Dientamoeba fragilis,
• Blastocystis hominis.

Dotychczasowa diagnostyka chorób pasożytniczych opierała się na metodach bezpośrednich – wykryciu pasożyta lub jego jaj pod mikroskopem – oraz rzadziej na metodach pośrednich (np. lamblie zwykle wykrywa się metodą immunofluorescencji bezpośredniej – DFA). Wymagane jest kilkukrotne powtórzenie badania (np. 3 razy w odstępach kilku dni), które zwiększa czułość prowadzonej diagnostyki.

Ograniczenia tradycyjnych metod diagnostyki chorób pasożytniczych:

• ryzyko otrzymania wyniku fałszywie negatywnego (w badanej próbce nie znajdują się akurat fragmenty pasożyta lub jego jaja),
• tzw. „okienko serologiczne” w przypadku badań immunologicznych (brak przeciwciał ze względu na wczesną fazę zakażenia),
• ryzyko wyników fałszywie dodatnich: pomylenie jaj np. glisty z pyłkami roślinnymi w obrazie mikroskopowym,
• przeciwciała są obecne we krwi nawet kilka lat mimo wyleczenia – pozytywny wynik nie świadczy o aktywnym zakażeniu.

Zalety diagnostyki chorób pasożytniczych metodą Real-Time PCR:

• wysoka czułość (4 kopie DNA w badanej próbce),
• wysoka specyficzność (pewność przynależności gatunkowej stwierdzonego pasożyta),
• wykonanie testu z 3 próbek kału
• krótki czas oczekiwania na wynik (5 dni roboczych).

Wskazania do wykonania badania metodą Real-Time PCR:

• obecność objawów klinicznych wskazujących na chorobę pasożytniczą mimo negatywnych wyników badania kału (metodami obserwacji mikroskopowej lub met. immunologicznymi).

Objawy choroby pasożytniczej:

• bóle brzucha, biegunki lub zaparcia, kłopoty z apetytem, brak sytości po posiłkach,
• uczucie zmęczenia, niepokoju, zdenerwowania, bóle głowy, problemy z zasypianiem,
• płaczliwość u dzieci, niespokojny sen, zgrzytanie zębami,
• częste infekcje wynikające z osłabienia układu odpornościowego, bóle mięśni, stawów, migreny, alergie, astma oskrzelowa,
• podkrążone oczy, rozszerzone źrenice, białe cienie na dziąsłach,
• problemy skórne: świąd, wysypki, pokrzywka, sucha skóra, wypryski.

 GATUNKI PASOŻYTÓW WYKRYWANE W NINIEJSZYM BADANIU:

Dientamoeba fragilis – pierwotniak pasożytujący w przewodzie pokarmowym człowieka, głównie w jelicie grubym. Występuje na całym świecie. Jest pasożytem występującym jedynie w formie trofozoitu (nie wytwarza form przetrwalnikowych – cyst). Choroba wywoływana przez Dientamoeba fragilis to dientameboza.

Objawy:

U większości osób zakażenie przebiega bezobjawowo. Najczęstsze objawy, jeśli występują, to biegunka i ból brzucha. Objawy mogą również obejmować utratę apetytu, utratę wagi, nudności i zmęczenie. Infekcja nie rozprzestrzenia się z jelita na inne części ciała.

Jak można się zarazić?

Do zakażenia dochodzi w wyniku:

• połknięcia pasożyta który może występować w pożywieniu lub wodzie zanieczyszczonej odchodami zakażonych ludzi, poprzez spożycie nieumytych i niepoddanych obróbce termicznej warzyw, owoców.

Komórki D. fragilis są bardzo delikatne i nie potrafią przetrwać długo w środowisku.

Istnieje jednak teoria, wg której obecność jaj owsika ludzkiego (lub innego pasożyta) może sprzyjać jego rozprzestrzenianiu się.

Kto jest najbardziej narażony na zakażenia Dientamoeba fragilis?

• Osoby przebywające w regionach o niskim stanie sanitarno-higienicznym
• Osoby pływające w jeziorach, rzekach których wody mogą być zanieczyszczone odchodami ludzi

 Blastocystis hominis – pierwotniak beztlenowy, jeden z najczęściej stwierdzanych pierwotniaków bytujących w przewodzie pokarmowym człowieka. Przez długi okres czasu uznawany był za organizm komensalny, obecnie uważany jest jednak za gatunek pasożytniczy, ze względu na możliwość wywołania objawów choroby, szczególnie u osób z obniżoną odpornością. Zakażenie Blastocystis hominis nazywa się blastocystozą.

Objawy:

U wielu osób zakażenie przebiega bezobjawowo. U osób o obniżonej odporności może wystąpić biegunka, pokrzywka, utrata wagi, wzdęcia, swędzenie okolic odbytu.

Jak można się zarazić?

Do zakażenia dochodzi w wyniku:

• połknięcia pasożyta który może występować w pożywieniu lub wodzie zanieczyszczonej odchodami zakażonych ludzi, poprzez spożycie nieumytych i niepoddanych obróbce termicznej warzyw, owoców,
• kontaktu z zakażonymi zwierzętami.

Kto jest najbardziej narażony na zakażenie Blastocystis hominis?

• Osoby przebywające w regionach o niskim stanie sanitarno-higienicznym
• Osoby mające kontakt z zakażonymi zwierzętami
• Osoby o obniżonej odporności
• Osoby pływające w jeziorach, rzekach których wody mogą być zanieczyszczone odchodami ludzi

Źródło: https://www.cdc.gov/parasites/blastocystis/faqs.html

Pawłowska J., Pawłowska-Iwanicka K., Stelmach I. Blastocytoza u 5-letniego chłopca – opis przypadku.

Źródło: https://www.cdc.gov/parasites/dientamoeba/faqs.html#what